W prowadzonej przez Caritas Diecezji Ełckiej kampanii edukacyjnej „W stronę natury” realizowana jest ścieżka programowa dla młodzieży pt. „Głosem Przyrody”. Są to warsztaty dziennikarskie, które mają na celu poznanie zagadnień związanych z różnorodnością biologiczną, usługami ekosystemowymi, siecią Natura 2000, zjawiskiem „zielonego mydlenia oczu” tzw. greenwashing i wielu innych. Łącznie to osiem tematów, realizowanych w tym i w przyszłym roku. Razem przewidziano osiem 3-dniowych spotkań. Warsztaty prowadzą doświadczony dziennikarz i specjalista od dźwięku, zarazem telewizyjny reporter.
Młodzież najpierw poznaje zagadnienia merytoryczne związane z omawianymi tematami, a następnie poznaje warsztat dziennikarstwa radiowego i zaznajamia się ze sprzętem, jakimi są rejestratory dźwięku i tablety, za pomocą których młodzież „obrabia” nagrane materiały. Następnie grupa uczestników wyposażona w słuchawki i rejestratory dźwięku rusza do centrum Orzysza, by przeprowadzić sondę uliczną na omawiany temat.
W czerwcu młodzież zajmowała się Siecią Natura 2000, a pierwsza wrześniowa grupa „zielonym mydleniem oczu”. Różny jest stopień znajomości tematów wśród mieszkańców Orzysza, ale z przeprowadzonych wywiadów wynika jasno, że w trendach jest bycie eko. Emocje wzbudził „greenwashing”, tłumaczony również jako ekościema, zielone kłamstwo, ekologiczne wybielanie lub „zielone mydlenie oczu”. Zielona ściema to zjawisko polegające na wywoływaniu u klientów poszukujących towarów wytworzonych zgodnie z zasadami ekologii i ochrony środowiska wrażenia, że trafili właśnie na ten produkt dostarczanych przez ich firmę. Jest to bardzo groźne zjawisko zwłaszcza dla uczciwych producentów, którzy stają się ofiarą naciągaczy. Jak rozpoznać ekościemę i nie dać się nabić w zieloną butelkę? Efekt pozytywny przyniosą konsekwentne i całościowe działania na rzecz podnoszenia świadomości ekologicznej producentów i konsumentów, podejmowane przez wszystkich uczestników życia społecznego. Wspólne działania mogą sprawić, że nieodpowiedzialna i żerująca na nieświadomości konsumentów komunikacja w rodzaju zielonej ściemy będzie neutralizowana i eliminowana. Walkę ze zjawiskiem zielonej ściemy od lat toczą organizacje promujące ochronę środowiska lub chroniące prawa konsumentów. Świadomy konsument, osoba posiadająca odpowiednią wiedzę ekologiczną szybko rozpozna ekościemę, a nieuczciwy producent uzyska wtedy efekt wprost przeciwny do zamierzonego – straci zaufanie klienta, a tym samym szansę na sprzedaż. Moda na bycie ekologicznym spowodowała u nieuczciwych producentów modę na dodawanie do nazwy produktu eko, bio, organik czy naturalnie. Ważne jest więc czytanie składu produktu oraz poszukiwanie certyfikatów ekologicznych na opakowaniach, w wypadku produktów żywnościowych to zielony listek z 12 gwiazdkami, w wypadku produktów chemii domowej – ecolabel. Certyfikaty ekologiczne zawsze powinny być przyznawane przez niezależne, obiektywne i sprawdzone instytucje, które badają produkt pod kątem jego produkcji, oddziaływania na środowisko i pochodzenia komponentów.
Uczestniczący w sondzie mieszkańcu Orzysza mieli dużą świadomość znaczenia dla ochrony przyrody w Polsce – Sieci Natura 2000, dużo mniejszą natomiast, jeśli chodzi o zieloną ściemę, raczej podejrzewają ją u większości producentów. Również tych, którzy dają radę sprostać wyśrubowanym normom certyfikujących ich organizacji. Ważne jest więc poszukiwanie sprawdzonych informacji na temat certyfikatów ekologicznych i czytanie składów produktów, by nie dać się oszukać. Efektem dwóch warsztatów są dwa podcasty zamieszczone na kanale YT, które można odnaleźć i odsłuchać. Kolejne dwa warsztaty odbędą się jeszcze we wrześniu, a cztery następne w przyszłym roku. Większość uczestników po odbytych warsztatach zamarzyła, by zostać dziennikarzami, czego im bardzo życzymy.
Program dofinansowany jest przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
