Program Zielona Oś Orzysz-Ełk-Wigry po dwóch latach realizacji dobiegł końca. Zaczynaliśmy jego realizację we wrześniu 2019 r. w Pokamedulskim Klasztorze na Wigrach, tam w marcu 2020 r. zastał nas i przerwał ciągłość programu – pierwszy lockadown. Wróciliśmy na Wigry pod koniec maja i do 10 sierpnia 2020 r. z powodzeniem skończyliśmy pierwszą część programu. Na Wigrach z naszych propozycji skorzystało 40 nauczycieli, 100 osób 60+, 50 uczniów z klas VI, a po wznowieniu programu w nowej pandemicznej odsłonie aż 250 osób – rodziców z dziećmi ze szkół podstawowych. Na Wigrach został założony ogród edukacyjny do prowadzenia zajęć ekologicznych. Mamy nadzieję, że będzie służył przez wiele lat.
W połowie sierpnia 2020 r. przenieśliśmy się do Orzysza. I tu latem 150 uczestników – rodzin z dziećmi ze szkół podstawowych, poznawało tajniki pracy reportera, a jesienią 100 osób 60+ wzięło udział w programie Aktywna Jesień. Pomimo obostrzeń pandemicznych we wrześniu 2020 r. zdołaliśmy zorganizować w Ełku imprezę plenerową – Ekologiczny Dzień Dziecka, a na niej wiele warsztatów i zajęć edukacyjnych.
Wiosną 2021 r., znów po długim oczekiwaniu wznowiliśmy program w Orzyszu. W pierwszej chwili, po uruchomieniu szkół w trybie hybrydowym, już 17 maja wznowiliśmy Mistrzostwa Natury, program aktywnej edukacji ekologicznej dla uczniów szkół podstawowych z klas VI-VIII. Udało się nam przed zakończeniem tego trudnego i specyficznego roku szkolnego przeprowadzić 5-dniowe szkolenia dla 300 uczestników. Program szkoleń dotyczył bioniki i wytworów inżynieryjnych wymyślonych przez człowieka, a inspirowanych wzorcami z natury.
1 czerwca 2021 r. w Ełku zorganizowany został Ekologiczny Dzień Dziecka. Szczególnym powodzeniem, także przez atrakcyjne nagrody, cieszyła się gra terenowa, w 8 punktach na Placu św. Jana Pawła II ustawione był stanowiska z zadaniami do wykonania. Każdy, kto zaliczył wszystkie zadania i zdobył komplet pieczątek, mógł otrzymywać nagrodę. Wszędzie tworzyły się kolejki do wzięcia udziału w zabawie.
W wakacje 150 osób rodzin z dziećmi wzięło udział w Letniej Akademii Natury, tym razem w ścieżce fotograficznej. Również w Orzyszu powstał edukacyjny ogród sensoryczny z miejscem na prowadzenie zajęć, sensorycznymi placykami, zakątkiem ziołowym i jagodnikiem, ogródkiem miododajnym i kompostownikiem. Nie wszystkie rośliny przetrwały tegoroczne śniegi i mrozy, więc ogród musiał być rewitalizowany.
W sumie przez dwa lata programu w bezpośrednich szkoleniach wzięło udział 1140 osób. Z wieloma utrzymujemy kontakt i wiemy, że dzięki udziałowi w warsztatach na dobre została w nich zaszczepiona wrażliwość na przyrodę i środowisko. Ciekawe i inspirujące dla prowadzących było doświadczenie zmiany uczestników z klas szkolnych na rodziny z dziećmi.
Kolejna obserwacja warta zauważenia to wiosna tego roku i pierwsze grupy Mistrzostw Natury, które po długim zdalnym nauczaniu zawitały do Orzysza. Miało się wrażenie, że nie zdołamy młodzieży ujarzmić i żadnej merytorycznej pracy z nimi nie będzie. Ale i to częstokroć udawało się pokonać, wystarczyło dać im ze sobą pobyć, zorganizować wspólne zajęcia ruchowe, ognisko czy zajęcia integracyjne, by w którymś momencie zaskoczyło i można było przejść do zaplanowanych zajęć. Z perspektywy czasu zauważamy, że zmiana uczestników z uczniów z jednej klasy na uczniów z rodzicami to ogromna wartość dodana dla całego programu.
Wdzięczną i jakże inspirującą grupą uczestników byli seniorzy, z nimi odbyliśmy podróże od wiosek tematycznych, przez ziołolecznictwo, etnozioła, odpady, filozofię zero waste i kuchnię zero waste. Szyliśmy, dziergaliśmy na szydełku, bawiliśmy się decupgem i transferem rysunku, a także string artem. Robiliśmy kokedamę, las w słoiku i las pustynny, jednym słowem ogrom zagadnień ekologicznych i wiele twórczych rozmów. Mamy nadzieję, że choć trochę zmieniliśmy wrażliwość na przyrodę i choć trochę zmieniliśmy konsumpcyjne postawy. Przez cały czas tworząc i realizują program warsztatów i zajęć kierowaliśmy się przesłaniem – czyńcie sobie ziemię kochaną! Program dofinansował Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Grażyna Hodun – koordynator projektu
